李聃道德经更正（拼音版）无名之朴2024-01-01T13:59:59+00:00
第一课 道
“道”，可道，非常道。名，可名，非常名。无名，天地之始。有名，万物之母。常“无”欲，以观其妙。常“有”欲，以观其徼。此两者，同出而异名。同谓之“玄”，玄之又玄，众妙之门。
dì yī kè dào
“dào”，kě dào，fēi cháng dào。míng，kě míng，fēi cháng míng。wú míng，tiān dì zhī shǐ。yǒu míng，wàn wù zhī mǔ。cháng “wú” yù，yǐ guān qí miào。cháng “yǒu” yù，yǐ guān qí jiào。cǐ liǎng zhě，tóng chū ér yì míng。tóng wèi zhī “xuán”，xuán zhī yòu xuán，zhòng miào zhī mén。
第二课 闻 道
上士闻“道”，勤而行之；中士闻“道”，若存若亡；下士闻“道”，大笑之。不笑，不足以为“道”。有建言者：明“道”若昧，进“道”若退，夷“道”若堆。上“德”若谷，大白若辱，广“德”若不足，建“德”若欲，质真若储。大方若足，大器晚成，大音希声，大象无形。道却无名。夫唯“道”者，善始且善成。
dì èr kè wén dào
shàng shì wén dào，qín ér xíng zhī；zhōng shì wén dào， ruò cún ruò wáng；xià shì wén dào，dà xiào zhī。bú xiào bù zú yǐ wéi dào。yǒu jiàn yán zhě：míng dào ruò mèi ，jìn dào ruò tuì，yí dào ruò duī。shàng dé ruò gǔ，dà bái ruò rǔ， guǎng dé ruò bù zú，jiàn dé ruò yù， zhì zhēn ruò chǔ。dà fāng ruò zú， dà qì wǎn chéng，dà yīn xī shēng，dà xiàng wú xíng。 dào què wú míng。fú wéi dào zhě，shàn shǐ qiě shàn chéng。
第三课 善 人
“道”者，万物之奥，善人之宝，不善人之所保。美言可以市，尊行可以加人。人之不善，何弃之有？故立天子，置三公，虽有拱璧以先驷马，不如坐进此“道”。古之所以贵此“道”者何？不曰以求得，有罪以免邪？故为天下贵。
dì sān kè shàn rén
dào zhě wàn wù zhī ào，shàn rén zhī bǎo，bú shàn rén zhī suǒ bǎo。měi yán kě yǐ shì ，zūn xíng kě yǐ jiā rén。rén zhī bú shàn， hé qì zhī yǒu？gù lì tiān zǐ zhì sān gōng , suī yǒu gǒng bì yǐ xiān sì mǎ，bù rú zuò jìn cǐ dào。gǔ zhī suǒ yǐ guì cǐ dào zhě hé？bù yuē yǐ qiú dé，yǒu zuì yǐ miǎn xié？gù wéi tiān xià guì 。
第四课 建 德
善建者不拔，善抱者不脱，何以子孙以祭祀不辍？修之於身，其“德”乃真。修之於家，其“德”乃余。修之於乡，其“德”乃长。修之於国，其“德”乃丰。修之於天下，其“德”乃普。故以身观身，以家观家，以乡观乡，以国观国，以天下观天下。吾何以知天下然哉？以此。
dì sì kè jiàn dé
shàn jiàn zhě bù bá，shàn bào zhě bù tuō，hé yǐ zǐ sūn yǐ jì sì bú chuò？xiū zhī yú shēn，qí dé nǎi zhēn，xiū zhī yú jiā，qí dé nǎi yú。xiū zhī yú xiāng，qí dé nǎi cháng。xiū zhī yú guó，qí dé nǎi fēng。xiū zhī yú tiān xià，qí dé nǎi pǔ。gù yǐ shēn guān shēn，yǐ jiā guān jiā，yǐ xiāng guān xiāng，yǐ guó guān guó，yǐ tiān xià guān tiān xià。wǔ hé yǐ zhī tiān xià rán zāi？yǐ cǐ。
第五课 乐 道
执大象，天下往。往而不害，安平泰。乐与饵，过客止。“道”之出言，淡乎其无味，视之不足见，听之不足闻，用之不可既。
dì wǔ kè lè dào
zhí dà xiàng，tiān xià wǎng。wǎng ér bú hài，ān píng tài。yuè yǔ ěr，guò kè zhǐ。dào zhī chū yán，dàn hū qí wú wèi，shì zhī bù zú jiàn，tīng zhī bù zú wén，yòng zhī bù kě jì。
第六课 劝 道
小国寡民。使有什伯之器而不用。使民重死而不远徙。虽有舟舆，无所乘之，虽有甲兵，无所陈之，使民复结绳而用之。甘其食，美其服，安其居，乐其俗。邻国相望，鸡犬之声相闻，民至老死，不相往来。
dì liù kè quàn dào
xiǎo guó guǎ mín。Shǐ yǒu shí bǎi zhī qì ér bú yòng。shǐ mín zhòng sǐ ér bù yuǎn xǐ。suī yǒu zhōu y，wú suǒ chéng zhī ，suī yǒu jiǎ bīng，wú suǒ chén zhī，shǐ mín fù jié shéng ér yòng zhī。gān qí shí，měi qí fú，ān qí jū，lè qí sú。lín guó xiāng wàng，jī quǎn zhī shēng xiāng wén，mín zhì lǎo sǐ，bù xiāng wǎng lái。
第七课 悟 道
以正治国，以奇用兵，以无事取天下。吾何以知其然哉？以此：天下多忌讳，而民弥贫；民多利器，国家滋昏；人多伎巧，奇物滋起；法令滋彰，盗贼多有。故圣人云：我无为而民自化，我好静而民自正，我无事而民自富，我无欲而民自朴。
dì qī kè wù dào
yǐ zhèng zhì guó，yǐ qí yòng bīng，yǐ wú shì qǔ tiān xià。wú hé yǐ zhī qí rán zāi？ yǐ cǐ：tiān xià duō jì huì，ér mín mí pín：mín duō lì qì，guó jiā zī hūn： rén duō jì qiǎo，qí wù zī qǐ：fǎ lìng zī zhāng，dào zéi duō yǒu。gù shèng rén yún：wǒ wú wéi ér mín zì huà，wǒ hào jìng ér mín zì zhèng，wǒ wú shì ér mín zì fù，wǒ wú yù ér mín zì pǔ。
第八课 上 德
上“德”不“德”，是以有“德”。下“德”不失“德”，是以无“德”。上“德”无为而无以为。下“德”为之而有以为。上仁为之而无以为。上义为之而有以为。上礼为之而莫之应，则攘臂而扔之。故失“道”而后“德”，失“德”而后仁，失仁而后义，失义而后礼。失礼者，忠信之薄，而乱之首。前识者，“道”之华，而愚之始。是以大丈夫处其厚，不居其薄。处其实，不居其华。故去彼取此。
dì bā kè shàng dé
shàng dé bù dé，shì yǐ yǒu dé。 xià dé bù shī dé，shì yǐ wú dé。shàng dé wú wéi ér wú yǐ wéi。xià dé wéi zhī ér yǒu yǐ wéi。shàng rén wéi zhī ér wú yǐ wéi。shàng yì wéi zhī ér yǒu yǐ wéi。shàng lǐ wéi zhī ér mò zhī yìng，zé rǎng bì ér rēng zhī。 gù shī dào ér hòu dé，shī dé ér hòu rén，shī rén ér hòu yì，shī yì ér hòu lǐ。shī lǐ zhě，zhōng xìn zhī bó，ér luàn zhī shǒu。 qián shí zhě，dào zhī huá，ér yú zhī shǐ。shì yǐ dà zhàng fū chǔ qí hòu，bù jū qí bó。chǔ qí shí，bù jū qí huá。 gù qù bǐ qǔ cǐ。
第九课 绝 学
绝学无忧，唯之与阿，相去几何？美之与恶，相去何若？人之所畏，不可不畏。荒兮其未央哉！众人熙熙，如享太牢，如春登台。我独泊兮其未兆，如婴儿之未孩，乘乘兮若无所归。众人皆有余，而我独若遗。我愚人之心也哉，沌沌兮，俗人昭昭，我独昏昏。俗人察察，我独闷闷。泽兮其若海，废兮若无止。众人皆有以，而我独顽且鄙。我独欲异於人，而贵食母。
dì jiǔ kè jué xué
jué xué wú yōu，wéi zhī yǔ ē，xiāng qù jǐ hé？měi zhī yǔ è，xiāng qù hé ruò？rén zhī suǒ wèi，bù kě bú wèi。huāng xī qí wèi yāng zāi！zhòng rén xī xī，rú xiǎng tài láo，rú chūn dēng tái。wǒ dú bó xī qí wèi zhào，rú yīng ér zhī wèi hái ，chéng chéng xī ruò wú suǒ guī。zhòng rén jiē yǒu yú，ér wǒ dú ruò yí。wǒ yú rén zhī xīn yě zāi，dùn dùn xī，sú rén zhāo zhāo，wǒ dú hūn hūn。sú rén chá chá，wǒ dú mèn mèn。zé xī qí ruò hǎi，fèi xī ruò wú zhǐ。zhòng rén jiē yǒu yǐ，ér wǒ dú wán qiě bǐ。wǒ dú yù yì yú rén，ér guì shí mǔ。
第十课 为 道
为学者日益，为道者日损。损之又损，以至於无为，无为而无不为。取天下，常以无事，及其有事，不足以取天下。
dì shí kè wéi dào
wéi xué zhě rì yì，wéi dào zhě rì sǔn。sǔn zhī yòu sǔn，yǐ zhì yú wú wéi，wú wéi ér wú bù wéi 。qǔ tiān xià，cháng yǐ wú shì，jí qí yǒu shì，bù zú yǐ qǔ tiān xià。
第十一课 天 道
不出户以知天下，不窥牖以见天道。其出弥远，其知弥少。是以圣人不行而知，不见而名，不为而成。
dì shí yī kè tiān dào
bù chū hù yǐ zhī tiān xià，bù kuī yǒu yǐ jiàn tiān dào, qí chū mí yuǎn，qí zhī mí shǎo。shì yǐ shèng rén bù xíng ér zhī，bú jiàn ér míng，bù wéi ér chéng。
第十二课 治 国
古之善，为“道”者。非以明民，将以愚之。民之难治，以其智多。故以知治国，国之贼。不以知治国，国之福。知此两者，亦其式，常知其式，是谓“玄德“。”玄德“深矣远矣。与物反矣！然后乃至大顺。
dì shí èr kè zhì guó
gǔ zhī shàn，wéi dào zhě。fēi yǐ míng mín，jiāng yǐ yú zhī。mín zhī nán zhì，yǐ qí zhì duō。gù yǐ zhī zhì guó，guó zhī zéi。bù yǐ zhī zhì guó，guó zhī fú。zhī cǐ liǎng zhě，yì qí shì，cháng zhī qí shì，shì wèi xuán dé。xuán dé shēn yǐ yuǎn yǐ。yǔ wù fǎn yǐ! rán hòu nǎi zhì dà shùn。
第十三课 可 得
知者不言，言者不知。塞其悦，闭其门，挫其锐，解其分，和其光，同其尘，是谓“玄同”。故不可得而青，不可得而疎，不可得而利，不可得而害，不可得而贵，不可得而贱。故为天下贵。
dì shí sān kè kě dé
zhī zhě bù yán，yán zhě bù zhī。sāi qí yuè，bì qí mén，cuò qí ruì，jiě qí fēn，hé qí guāng，tóng qí chén，shì wèi xuán tóng。 gù bù kě dé ér qīng，bù kě dé ér shū，bù kě dé ér lì，bù kě dé ér hài，bù kě dé ér guì，bù kě dé ér jiàn。gù wéi tiān xià guì。
第十四课 尚 贤
不尚贤，使民不争。不贵难得之物，使民少为盗。不见可如，使民心不散。是以圣人之治，虚其心，实其腹，弱其志，强其骨。常使民无知可欲，使夫知者勿为也。无不为，则无不治。
dì shí sì kè shàng xián
bú shàng xián，shǐ mín bù zhēng。bú guì nán dé zhī wù，shǐ mín shǎo wéi dào。bú jiàn kě rú，shǐ mín xīn bú sàn。shì yǐ shèng rén zhī zhì，xū qí xīn，shí qí fù，ruò qí zhì，qiáng qí gǔ。cháng shǐ mín wú zhī kě yù，shǐ fú zhī zhě wù wéi yě。wú bù wéi，zé wú bú zhì。
第十五课 五 色
五色，令人目盲。五音，令人耳聋。五味，令人口爽。驰骋畋猎，令人心发狂。难得之物，令人行妨。是以圣人。为腹不为目，故去彼取此。
dì shí wǔ kè wǔ sè
wǔ sè，lìng rén mù máng。wǔ yīn，lìng rén ěr lóng。wǔ wèi，lìng rén kǒu shuǎng。chí chěng tián liè，lìng rén xīn fā kuáng。nán dé zhī wù，lìng rén xíng fáng。shì yǐ shèng rén。wèi fù bú wèi mù，gù qù bǐ qǔ cǐ。
第十六课 无 为
“道”常无为，而无以为。侯王若能守之，万物将自化，化而勿作。吾将镇之以“无名之朴”，镇之以“无名之朴”。夫亦将无欲，不如以静，天下将自定。
dì shí liù kè wú wéi
dào cháng wú wéi，ér wú yǐ wéi。hóu wáng ruò néng shǒu zhī，wàn wù jiāng zì huà，huà ér wù zuò 。wú jiāng zhèn zhī yǐ wú míng zhī pǔ，zhèn zhī yǐ wú míng zhī pǔ。fú yì jiāng wú yù，bù rú yǐ jìng，tiān xià jiāng zì dìng。
第十七课 不 肖
天下皆谓我“道”大似不肖。夫唯大，故谓不肖。若肖，久矣其细也乎。我有三宝，持而保之：一曰慈，二曰俭，三曰不敢为天下先。慈故能勇，俭故能广，不敢为天下先故能成器长。今舍慈且勇，舍俭且广，舍后且先，死矣。夫慈以战则胜，以守则固。天将救之，以慈卫之。
dì shí qī kè bú qiào
tiān xià jiē wèi wǒ dào dà sì bú qiào。fú wéi dà，gù wèi bú qiào。ruò qiào，jiǔ yǐ qí xì yě hū。wǒ yǒu sān bǎo，chí ér bǎo zhī：yī yuē cí，èr yuē jiǎn，sān yuē bù gǎn wéi tiān xià xiān。cí gù néng yǒng，jiǎn gù néng guǎng，bù gǎn wéi tiān xià xiān gù néng chéng qì zhǎng。jīn shě cí qiě yǒng，shě jiǎn qiě guǎng，shě hòu qiě xiān，sǐ yǐ。fú cí yǐ zhàn zé shèng，yǐ shǒu zé gù。tiān jiāng jiù zhī，yǐ cí wèi zhī。
第十八课 畏 死
民不畏死，奈何以死惧之！若使民常畏死，而为奇者。吾得执而诛之，孰敢？常有司杀者，杀。夫代司杀者，杀。是谓代大匠斫。夫代大匠斫，希有不伤双手矣。
dì shí bā kè wèi sǐ
mín bú wèi sǐ，nài hé yǐ sǐ jù zhī！ruò shǐ mín cháng wèi sǐ，ér wéi qí zhě。wú dé zhí ér zhū zhī，shú gǎn？ cháng yǒu sī shā zhě，shā。fú dài sī shā zhě，shā。shì wèi dài dà jiàng zhuó。fú dài dà jiàng zhuó，xī yǒu bù shāng shuāng shǒu yǐ。
第十九课 畏 威
民不畏威乎？则大威至。无狎其所居，无压其所生。夫唯何不压，是以不压。是以圣人自知不自见，自爱不自贵。故去彼取此。
dì shí jiǔ kè wèi wēi
mín bú wèi wēi hū？zé dà wēi zhì。wú xiá qí suǒ jū，wú yā qí suǒ shēng。fú wéi hé bù yā，shì yǐ bù yā。shì yǐ shèng rén zì zhī bú zì xiàn，zì ài bú zì guì。gù qù bǐ qǔ cǐ。
第二十课 善 者
圣人无常心，以百姓之心为心。善者，吾善之。不善者，吾亦善之。善德。信者，吾信之。不信者，吾亦信之。信德。圣人在天下：歙歙为天下浑其神，百姓皆注其手足，圣人皆孩之。
dì èr shí kè shàn zhě
shèng rén wú cháng xīn，yǐ bǎi xìng zhī xīn wéi xīn。shàn zhě，wú shàn zhī。bú shàn zhě，wú yì shàn zhī。shàn dé。xìn zhě ，wú xìn zhī。bú xìn zhě，wú yì xìn zhī。xìn dé。shèng rén zài tiān xià：xī xī wèi tiān xià hún qí shén，bǎi xìng jiē zhù qí shǒu zú，shèng rén jiē hái zhī。
第二十一课 善 行
善行无辙迹。善言无瑕谪。善数不用筹策。善闭无关楗，则不可开。善结无绳约，则不可解。是以圣人：常善救人，故无弃人。常善救物，故无弃出。是谓其明。故善人，不善人之师。不善人，善人之智。不贵其事，不爱其智，虽知大迷。是谓要妙。
dì èr shí yī kè shàn xíng
shàn xíng wú zhé jì。shàn yán wú xiá zhé。shàn shǔ bú yòng chóu cè。shàn bì wú guān jiàn ，zé bù kě kāi。shàn jié wú shéng yuē， zé bù kě jiě。shì yǐ shèng rén：cháng shàn jiù rén，gù wú qì rén。cháng shàn jiù wù，gù wú qì chū。shì wèi qí míng。gù shàn rén，bú shàn rén zhī shī。bú shàn rén，shàn rén zhī zhì。bú guì qí shì，bú ài qí zhì，suī zhī dà mí。shì wèi yào miào。
第二十二课 宠 辱
宠辱若惊。贵大患若身。何谓宠辱若惊？宠为下，得之若惊，失之若惊。是谓“宠辱若惊”。何谓“贵大患若身”？吾所以有大患，为吾有身，及吾无身，吾有何患？故贵以身为天下。若可寄天下，爱以身为天下，若可托天下。
dì èr shí èr kè chǒng rǔ
chǒng rǔ ruò jīng。 guì dà huàn ruò shēn。hé wèi chǒng rǔ ruò jīng？ chǒng wéi xià，dé zhī ruò jīng，shī zhī ruò jīng。shì wèi chǒng rǔ ruò jīng。 hé wèi guì dà huàn ruò shēn？wú suǒ yǐ yǒu dà huàn，wèi wú yǒu shēn，jí wú wú shēn，wú yǒu hé huàn？gù guì yǐ shēn wèi tiān xià。ruò kě jì tiān xià，ài yǐ shēn wèi tiān xià，ruò kě tuō tiān xià。
第二十三课 治 人
治人事天，莫若啬。夫唯啬，是谓早复。早复，谓之重积德。重积德，则无不克。无不克，则莫知其极。莫知其极，可以有国。有国之母，可以长久，是谓深根固蒂。长生久视之“道”。
dì èr shí sān kè zhì rén
zhì rén shì tiān，mò ruò sè。fú wéi sè，shì wèi zǎo fù。zǎo fù，wèi zhī zhòng jī dé。zhòng jī dé，zé wú bú kè。wú bú kè，zé mò zhī qí jí。mò zhī qí jí，kě yǐ yǒu guó。yǒu guó zhī mǔ，kě yǐ cháng jiǔ，shì wèi shēn gēn gù dì。cháng shēng jiǔ shì zhī dào。
第二十四课 有 道
天下有“道”，却走马已粪。天下无“道”，戎马生於郊。祸莫大於不知足，吝莫大於欲得，故知足之足常足矣。
dì èr shí sì kè yǒu dào
tiān xià yǒu dào，què zǒu mǎ yǐ fèn。tiān xià wú dào，róng mǎ shēng yú jiāo。huò mò dà yú bù zhī zú，lìn mò dà yú yù dé，gù zhī zú zhī zú cháng zú yǐ。
第二十五课 孰 亲
名与身孰亲。身与货孰多。得与亡孰病。是故甚爱必大费，多藏必厚亡。知足不辱，知止不殆，可以长久矣。
dì èr shí wǔ kè shú qīn
míng yǔ shēn shú qīn。shēn yǔ huò shú duō。dé yǔ wáng shú bìng。shì gù shèn ài bì dà fèi，duō cáng bì hòu wáng。zhī zú bù rǔ，zhī zhǐ bú dài，kě yǐ cháng jiǔ yǐ。
第二十六课 入 死
出生入死，生之徒十有三，死之徒十有三。人之生，动之死地，亦十有三。夫何故？以其生生之厚。盖闻善摄生者，陆行不遇兕虎，入军不被甲兵，兕无所投其角，虎无所措其爪，兵无所容其刃。夫何故？以其无死地。
dì èr shí liù kè rù sǐ
chū shēng rù sǐ，shēng zhī tú shí yǒu sān，sǐ zhī tú shí yǒu sān。rén zhī shēng，dòng zhī sǐ dì，yì shí yǒu sān。fú hé gù？yǐ qí shēng shēng zhī hòu。gài wén shàn shè shēng zhě，lù xíng bú yù sì hǔ，rù jūn bú bèi jiǎ bīng，sì wú suǒ tóu qí jiǎo，hǔ wú suǒ cuò qí zhǎo，bīng wú suǒ róng qí rèn。fú hé gù？yǐ qí wú sǐ dì。
第二十七课 难 治
民之饥，以其上食税之多，是以饥。民之难治，以其上之有为，是以难治。民之轻死，以其上求生之厚，是以轻死。夫唯无以生为者，是贤于贵生。
dì èr shí qī kè nán zhì
mín zhī jī，yǐ qí shàng shí shuì zhī duō，shì yǐ jī。mín zhī nán zhì，yǐ qí shàng zhī yǒu wéi，shì yǐ nán zhì。mín zhī qīng sǐ，yǐ qí shàng qiú shēng zhī hòu，shì yǐ qīng sǐ。fú wéi wú yǐ shēng wéi zhě，shì xián yú guì shēng。
第二十八课 不 仁
天地不仁，以万物为刍狗。圣人不仁，以百姓为刍狗。天地之间，其犹橐龠乎。虚而不屈，动而愈出。多言数穷，不如守中。
dì èr shí bā kè bù rén
tiān dì bù rén，yǐ wàn wù wéi chú gǒu。shèng rén bù rén，yǐ bǎi xìng wéi chú gǒu。tiān dì zhī jiān，qí yóu tuó yuè hū。xū ér bù qū，dòng ér yù chū。duō yán shù qióng，bù rú shǒu zhōng。
第二十九课 信 言
信言不美，美言不信。善者不辩，辩者不善。知者不博，博者不知。圣人不积，既以为人，己愈有。既以与人，己愈多。天之道。利而不害。圣人之道，为而不争。
dì èr shí jiǔ kè xìn yán
xìn yán bù měi，měi yán bú xìn。shàn zhě bú biàn，biàn zhě bú shàn。zhī zhě bù bó，bó zhě bù zhī。shèng rén bù jī，jì yǐ wèi rén，jǐ yù yǒu。jì yǐ yǔ rén，jǐ yù duō。tiān zhī dào。lì ér bú hài。shèng rén zhī dào，wéi ér bù zhēng。
第三十课 谷 王
江海所以能为百谷王者，以其善下之，故能为百谷王。是以欲上民，必以言下之。欲先民，必以身后之。是以圣人。处上而民不重，处前而民不害，是以天下乐推而不厌，以其不争，故天下莫能与之争。
dì sān shí kè gǔ wáng
jiāng hǎi suǒ yǐ néng wéi bǎi gǔ wáng zhě，yǐ qí shàn xià zhī，gù néng wéi bǎi gǔ wáng。shì yǐ yù shàng mín，bì yǐ yán xià zhī。yù xiān mín，bì yǐ shēn hòu zhī。shì yǐ shèng rén。chǔ shàng ér mín bú zhòng，chǔ qián ér mín bú hài，shì yǐ tiān xià lè tuī ér bú yàn，yǐ qí bù zhēng，gù tiān xià mò néng yǔ zhī zhēng。
第三十一课 上 善
上善若水，水善利万物而不争。处众人之所恶，故几於“道”。居善地，心善渊，与善仁，言善信，正善治，事善能，动善时，夫唯不争，故无尤。
dì sān shí yī kè shàng shàn
shàng shàn ruò shuǐ，shuǐ shàn lì wàn wù ér bù zhēng。chǔ zhòng rén zhī suǒ wù，gù jī yú dào。jū shàn dì，xīn shàn yuān，yǔ shàn rén，yán shàn xìn，zhēng shàn zhì，shì shàn néng，dòng shàn shí，fú wéi bù zhēng，gù wú yōu。
第三十二课 天 长
天长地久，天地所以能长且久？以其不自生，故能长生。是以圣人后其身而身先。外其身而身存。非以其无私耶，能成其私。
dì sān shí èr kè tiān cháng
tiān cháng dì jiǔ，tiān dì suǒ yǐ néng cháng qiě jiǔ？yǐ qí bú zì shēng，gù néng cháng shēng。shì yǐ shèng rén hòu qí shēn ér shēn xiān。wài qí shēn ér shēn cún。fēi yǐ qí wú sī yé，néng chéng qí sī。
第三十三课 勇 於
勇於敢则杀，勇於不敢则活。此两者，或利或害，天知所恶。孰知其故，是以圣人犹难之。天之“道”。不争而善胜，不言而善应，不召而自来，纟单然而善谋。天网恢恢，疏而不失。
dì sān shí sān kè yǒng yú
yǒng yú gǎn zé shā，yǒng yú bù gǎn zé huó。cǐ liǎng zhě，huò lì huò hài，tiān zhī suǒ è。shú zhī qí gù，shì yǐ shèng rén yóu nán zhī。tiān zhī dào。bù zhēng ér shàn shèng，bù yán ér shàn yìng，bú zhào ér zì lái，chǎn rán ér shàn móu。tiān wǎng huī huī，shū ér bù shī。
第三十四课 之 道
天之“道”。其犹张弓与，高者抑之，下者举之，有余者损之，不足者补之，天之“道”。损有余而补不足。人之道则不然，损不足以奉有余。孰能有余以奉天下？唯有“道”者。是以圣人。为而不恃，功成而不处，其不欲见贤。
dì sān shí sì kè zhī dào
tiān zhī dào。qí yóu zhāng gōng yǔ，gāo zhě yì zhī，xià zhě jǔ zhī，yǒu yú zhě sǔn zhī，bù zú zhě bǔ zhī，tiān zhī dào。sǔn yǒu yú ér bǔ bù zú。rén zhī dào zé bù rán，sǔn bù zú yǐ fèng yǒu yú。shú néng yǒu yú yǐ fèng tiān xià？wéi yǒu dào zhě。shì yǐ shèng rén。wéi ér bú shì，gōng chéng ér bù chǔ，qí bú yù jiàn xián。
第三十五课 盈 之
持而盈之，不如其已。揣而棁之，不可长保。金玉满堂，莫之能守。富贵而骄，自遗其咎。功遂身退，天之道。
dì sān shí wǔ kè yíng zhī
chí ér yíng zhī，bù rú qí yǐ。chuǎi ér zhuō zhī，bù kě cháng bǎo。jīn yù mǎn táng，mò zhī néng shǒu。fù guì ér jiāo，zì yí qí jiù。gōng suì shēn tuì，tiān zhī dào。
第三十六课 太 上
太上。下知有之。其次，亲而誉之。再次，畏之。再次，侮之。信不足焉，有不信焉。悠兮其事言，功成是遂，百姓皆谓我自然。
dì sān shí liù kè tài shàng
tài shàng。xià zhī yǒu zhī。qí cì，qīn ér yù zhī。zài cì，wèi zhī。zài cì，wǔ zhī。xìn bù zú yān，yǒu bú xìn yān。yōu xī qí shì yán，gōng chéng shì suì，bǎi xìng jiē wèi wǒ zì rán。
第三十七课 为 大
大“道”汜兮其可。万物恃之生而不辞，功成不名有，衣养万物而不为主。常无欲，可名於小矣。万物归焉而不为主，可名为大矣。以其终不自为大，能成其大。
dì sān shí qī kè wéi dà
dà dào sì xī qí kě。wàn wù shì zhī shēng ér bù cí，gōng chéng bù míng yǒu，yī yǎng wàn wù ér bù wéi zhǔ。cháng wú yù，kě míng yú xiǎo yǐ。wàn wù guī yān ér bù wéi zhǔ，kě míng wéi dà yǐ。yǐ qí zhōng bú zì wéi dà，néng chéng qí dà。
第三十八课 不 立
企者不立。跨者不行。自见者不明，自是者不彰，自伐者无功，自矜者不长。其在“道”也。曰余食赘行，物或恶之，故有“道”者不处。
dì sān shí bā kè bú lì
qǐ zhě bú lì。kuà zhě bù xíng。zì xiàn zhě bù míng，zì shì zhě bù zhāng，zì fá zhě wú gōng，zì jīn zhě bù cháng。qí zài dào yě。yuē yú shí zhuì xíng，wù huò wù zhī，gù yǒu dào zhě bù chǔ。
第三十九课 为 之
将欲取天下而为之，吾见其不得已。天下神器，不可为也。为者败之，执者失之。故物或行或随，或戏或吹，或强或羸，或挫或隳。是以圣人去甚，去奢，去泰。
dì sān shí jiǔ kè wéi zhī
jiāng yù qǔ tiān xià ér wéi zhī，wǔ jiàn qí bù dé yǐ。tiān xià shén qì，bù kě wéi yě。wéi zhě bài zhī，zhí zhě shī zhī。gù wù huò xíng huò suí，huò xì huò chuī，huò qiáng huò léi，huò cuò huò huī。shì yǐ shèng rén qù shèn，qù shē，qù tài。
第四十课 抱 一
曲则全，枉则直，洼则盈，敝则新，少则得，多则惑。是以圣人抱一，为天下式。不自见故明，不自是故彰，不自伐故有功，不自矜故长。夫唯不争，故天下莫能与之争。古之所谓曲则全者，岂虚言哉，诚全而归之。
dì sì shí kè bào yī
qū zé quán，wǎng zé zhí，wā zé yíng，bì zé xīn， shǎo zé dé，duō zé huò。shì yǐ shèng rén bào yī，wéi tiān xià shì。bú zì jiàn gù míng，bú zì shì gù zhāng，bú zì fá gù yǒu gōng，bú zì jīn gù zhǎng。fú wéi bù zhēng，gù tiān xià mò néng yǔ zhī zhēng。gǔ zhī suǒ wèi qū zé quán zhě，qǐ xū yán zāi，chéng quán ér guī zhī。
第四十一课 无 事
为无为，事无事，味无味，大小多少，报怨以德。图难於其易，为大於其细。天下难事，必作於易。天下大事，必作於细。是以圣人。终不为大，故能成其大。夫轻诺必寡信。多易必多难。是以圣人犹难之，故终无难矣。
dì sì shí yī kè wú shì
wéi wú wéi，shì wú shì，wèi wú wèi，dà xiǎo duō shǎo，bào yuàn yǐ dé。tú nán yú qí yì，wéi dà yú qí xì。tiān xià nán shì，bì zuò yú yì。tiān xià dà shì，bì zuò yú xì。shì yǐ shèng rén。zhōng bù wéi dà，gù néng chéng qí dà。fú qīng nuò bì guǎ xìn。duō yì bì duō nán。shì yǐ shèng rén yóu nán zhī，gù zhōng wú nán yǐ。
第四十二课 不 知
知之不知，上。不知知之，病。夫唯病病，是以不病。圣人不病，以其病病，是以不病。
dì sì shí èr kè bù zhī
zhī zhī bù zhī，shàng。bù zhī zhī zhī，bìng。fú wéi bìng bìng，shì yǐ bú bìng。shèng rén bú bìng，yǐ qí bìng bìng，shì yǐ bú bìng。
第四十三课 易 持
其安易持，其未兆易谋，其脆易泮，其微易散，为之於未有，治之於未乱。合抱之木，生於毫末。九层之台，起於累土。千里之行，始於足下。为者败之，执者失之。是以圣人。无为故无败，无执故无失。民之从事，常於几成而败之，慎终如始，则无败事。是以圣人欲不欲，不贵难得之货。学不学，复众人之所过，以辅万物之自然，而不敢为。
dì sì shí sān kè yì chí
qí ān yì chí，qí wèi zhào yì móu，qí cuì yì pàn，qí wēi yì sàn，wéi zhī yú wèi yǒu，zhì zhī yú wèi luàn。 hé bào zhī mù，shēng yú háo mò。jiǔ céng zhī tái，qǐ yú lěi tǔ。qiān lǐ zhī xíng，shǐ yú zú xià。wéi zhě bài zhī，zhí zhě shī zhī。shì yǐ shèng rén。wú wéi gù wú bài，wú zhí gù wú shī。mín zhī cóng shì，cháng yú jī chéng ér bài zhī，shèn zhōng rú shǐ，zé wú bài shì。shì yǐ shèng rén yù bú yù，bú guì nán dé zhī huò。xué bù xué，fù zhòng rén zhī suǒ guò，yǐ fǔ wàn wù zhī zì rán，ér bù gǎn wéi。
第四十四课 其 政
其政闷闷，其民淳淳，其政察察，其民缺缺。祸兮福所倚，福兮祸所伏。孰知其极，其无正。正复为奇，善复为恶。人之迷，其日固久。是以圣人。方而不割，廉而不刿，直而不肆，光而不耀。
dì sì shí sì kè qí zhèng
qí zhèng mèn mèn，qí mín chún chún，qí zhèng chá chá，qí mín quē quē。huò xī fú suǒ yǐ，fú xī huò suǒ fú。shú zhī qí jí，qí wú zhèng。zhèng fù wéi qí，shàn fù wéi è。rén zhī mí，qí rì gù jiǔ。shì yǐ shèng rén。fāng ér bù gē，lián ér bú guì，zhí ér bú sì，guāng ér bú yào。
第四十五课 知 美
天下皆知美为美，斯恶已。皆知善为善，斯不善已。故有无相生，难易相成，长短相较，高下相倾，音声相和，前后相随。是以圣人处无为之事，行不言之教。万物作而不辞，生而不有，为而不恃，功成而弗居，夫唯弗居，是以不去。
dì sì shí wǔ kè zhī měi
tiān xià jiē zhī měi wéi měi，sī è yǐ。jiē zhī shàn wéi shàn，sī bú shàn yǐ。gù yǒu wú xiāng shēng，nán yì xiāng chéng，cháng duǎn xiāng jiào，gāo xià xiāng qīng，yīn shēng xiāng hé，qián hòu xiāng suí。shì yǐ shèng rén chǔ wú wéi zhī shì，xíng bù yán zhī jiào。wàn wù zuò ér bù cí，shēng ér bù yǒu，wéi ér bú shì，gōng chéng ér fú jū，fú wéi fú jū，shì yǐ bú qù。
第四十六课 柔 弱
人之生也柔弱，其死也坚强。万物草木之生也柔脆，其死也枯槁。故坚强者死之徒，柔弱者生之徒。是以兵强则不胜，木强则器。强大处下，柔弱处上。
dì sì shí liù kè róu ruò
rén zhī shēng yě róu ruò，qí sǐ yě jiān qiáng。wàn wù cǎo mù zhī shēng yě róu cuì，qí sǐ yě kū gǎo。gù jiān qiáng zhě sǐ zhī tú，róu ruò zhě shēng zhī tú。shì yǐ bīng qiáng zé bú shèng，mù qiáng zé qì。qiáng dà chǔ xià，róu ruò chǔ shàng。
第四十七课 於 水
天下莫柔弱於水，而攻坚强者，莫之能胜。其无以易之，弱之胜强，柔之胜刚。天下莫不知，莫能行。是以圣人云受国之后，是谓社稷王。受国不强，是为天下主。正言若反。
dì sì shí qī kè yú shuǐ
tiān xià mò róu ruò yú shuǐ，ér gōng jiān qiáng zhě，mò zhī néng shèng。qí wú yǐ yì zhī，ruò zhī shèng qiáng，róu zhī shèng gāng。tiān xià mò bù zhī，mò néng xíng。shì yǐ shèng rén yún shòu guó zhī hòu，shì wèi shè jì wáng。shòu guó bù qiáng，shì wéi tiān xià zhǔ。zhèng yán ruò fǎn。
第四十八课 至 柔
天下之至柔，驰骋天下之至坚。出於无有，入於无间。吾是以知无为之有益，不言之教，无为之益，天下希及之。
dì sì shí bā kè zhì róu
tiān xià zhī zhì róu，chí chěng tiān xià zhī zhì jiān。chū yú wú yǒu，rù yú wú jiān。wú shì yǐ zhī wú wéi zhī yǒu yì，bù yán zhī jiào，wú wéi zhī yì，tiān xià xī jí zhī。
第四十九课 含 德
含德之厚，比於赤子。蜂虿虺蛇不螯，猛兽不据，攫鸟不搏，骨弱筋柔而不固。未知牝牡之合而不作，精之至。终日号而不嗄，和之至。知和曰常，知常曰明，益生曰祥，心使气曰强。物壮则老，谓之不道，不道早已。
dì sì shí jiǔ kè hán dé
hán dé zhī hòu，bǐ yú chì zǐ。fēng chài huǐ shé bù áo，měng shòu bú jù，jué niǎo bù bó，gǔ ruò jīn róu ér bú gù。wèi zhī pìn mǔ zhī hé ér bú zuò，jīng zhī zhì。zhōng rì háo ér bú shà，hé zhī zhì。zhī hé yuē cháng，zhī cháng yuē míng，yì shēng yuē xiáng，xīn shǐ qì yuē qiáng。wù zhuàng zé lǎo，wèi zhī bú dào，bú dào zǎo yǐ。
第五十课 歙 之
将欲歙之，必固张之。将欲弱之，必固强之。将欲废之，必固兴之。将欲夺之，必固与之。是谓微明。柔弱胜刚强，鱼不可脱于渊，国之利器不可以示人。
dì wǔ shí kè xī zhī
jiāng yù xī zhī，bì gù zhāng zhī。jiāng yù ruò zhī，bì gù qiáng zhī。jiāng yù fèi zhī，bì gù xīng zhī。jiāng yù duó zhī，bì gù yǔ zhī。shì wèi wēi míng。róu ruò shèng gāng qiáng，yú bù kě tuō yú yuān，guó zhī lì qì bù kě yǐ shì rén。
第五十一课 大 成
大成若缺，其用不弊。大象若冲，其用不穷。大直若屈，大巧若拙，大辩若讷。躁胜寒，静胜热，清静为天下正。
dì wǔ shí yī kè dà chéng
dà chéng ruò quē，qí yòng bú bì。dà xiàng ruò chōng，qí yòng bù qióng。dà zhí ruò qū，dà qiǎo ruò zhuō，dà biàn ruò nè。zào shèng hán，jìng shèng rè，qīng jìng wéi tiān xià zhèng。
第五十二课 佳 兵
夫佳兵者，不祥之器。物或恶之，故有道者不处。君子居则贵左，用兵则贵右。兵者，不祥之器。非君子之器，不得已而用之，恬淡为上。胜而不美，而美者，是乐杀人。夫乐杀人，则不可以得志于天下。吉事尚左，凶事尚右。偏将军居左，上将军居右。言以丧礼处之。杀人之众，以悲哀泣之。战胜，以丧礼处之。
dì wǔ shí èr kè jiā bīng
fú jiā bīng zhě， bù xiáng zhī qì。wù huò wù zhī，gù yǒu dào zhě bù chǔ。jūn zǐ jū zé guì zuǒ，yòng bīng zé guì yòu。bīng zhě， bù xiáng zhī qì。fēi jūn zǐ zhī qì，bù dé yǐ ér yòng zhī ，tián dàn wéi shàng。shèng ér bù měi，ér měi zhě，shì lè shā rén。fú lè shā rén，zé bù kě yǐ dé zhì yú tiān xià。jí shì shàng zuǒ，xiōng shì shàng yòu。piān jiāng jūn jū zuǒ，shàng jiāng jūn jū yòu。yán yǐ sāng lǐ chǔ zhī。shā rén zhī zhòng，yǐ bēi āi qì zhī。zhàn shèng，yǐ sāng lǐ chǔ zhī。
第五十三课 大 国
大国者下流。天下之牝，天下之交，牝常以静胜牡，以静为下。故大国以下小国，则取小国。小国以下大国，则取大国。故或下以取，或下而取。大国不过欲兼畜人，小国不过欲人事人。夫两者，各得其所欲，大者宜为下。
dì wǔ shí sān kè dà guó
dà guó zhě xià liú。tiān xià zhī pìn，tiān xià zhī jiāo，pìn cháng yǐ jìng shèng mǔ，yǐ jìng wéi xià。gù dà guó yǐ xià xiǎo guó，zé qǔ xiǎo guó。xiǎo guó yǐ xià dà guó，zé qǔ dà guó。gù huò xià yǐ qǔ，huò xià ér qǔ。dà guó bú guò yù jiān chù rén，xiǎo guó bú guò yù rén shì rén。fú liǎng zhě，gè dé qí suǒ yù，dà zhě yí wéi xià。
第五十四课 不 武
善为士者不武，善战者不怒，善胜敌者不与，善用人者为之下。是谓不争之德，是谓用人之力，是谓配天古之极。
dì wǔ shí sì kè bù wǔ
shàn wéi shì zhě bù wǔ，shàn zhàn zhě bú nù，shàn shèng dí zhě bù yǔ，shàn yòng rén zhě wéi zhī xià。shì wèi bù zhēng zhī dé，shì wèi yòng rén zhī lì，shì wèi pèi tiān gǔ zhī jí。
第五十五课 用 兵
用兵有言，吾不敢为主而为客。不敢进寸而退尺，是谓行无行。攘无臂，执无兵，扔无敌。祸莫大於无敌，无敌几丧吾宝。故抗兵相争，哀者胜。
dì wǔ shí wǔ kè yòng bīng
yòng bīng yǒu yán，wú bù gǎn wéi zhǔ ér wéi kè。bù gǎn jìn cùn ér tuì chǐ，shì wèi xíng wú xíng。rǎng wú bì，zhí wú bīng，rēng wú dí。huò mò dà yú wú dí，wú dí jī sàng wú bǎo。gù kàng bīng xiāng zhēng，āi zhě shèng。
第五十六课 佐 人
以道佐人主，不以兵强天下，其事好还。师之所处，荆棘生焉。大军之后，必有凶年。善者果而己，不以强取，果而勿矜，果而勿伐，果而勿骄，果而不得已，果而勿强。物壮则老，是谓不道，不道早已。
dì wǔ shí liù kè zuǒ rén
yǐ dào zuǒ rén zhǔ，bù yǐ bīng qiáng tiān xià，qí shì hǎo huán。shī zhī suǒ chù，jīng jí shēng yān。dà jūn zhī hòu，bì yǒu xiōng nián。shàn zhě guǒ ér jǐ，bù yǐ qiáng qǔ，guǒ ér wù jīn，guǒ ér wù fá，guǒ ér wù jiāo，guǒ ér bù dé yǐ，guǒ ér wù qiáng。wù zhuàng zé lǎo，shì wèi bú dào，bú dào zǎo yǐ。
第五十七课 轻 根
重为轻根，静为躁君。是以圣人。终日行不离辎重，虽有荣观，宴处超然，奈何万乘之主，而以身轻天下。轻则失本，躁则失君。
dì wǔ shí qī kè qīng gēn
zhòng wéi qīng gēn，jìng wéi zào jūn。shì yǐ shèng rén。zhōng rì xíng bù lí zī zhòng，suī yǒu róng guān，yàn chù chāo rán，nài hé wàn shèng zhī zhǔ，ér yǐ shēn qīng tiān xià。qīng zé shī běn，zào zé shī jūn。
第五十八课 无 名
道常无名。朴虽小，天下莫能臣。侯王若能守，万物将自宾。天地相合，以降甘露，民莫之令，而自均。始制有名，名亦既有，夫亦将知止，知止所以不殆。譬道之在天下，犹川谷之与江海。
dì wǔ shí bā kè wú míng
dào cháng wú míng。pǔ suī xiǎo，tiān xià mò néng chén。hóu wáng ruò néng shǒu，wàn wù jiāng zì bīn。tiān dì xiāng hé，yǐ jiàng gān lù，mín mò zhī lìng，ér zì jūn。shǐ zhì yǒu míng，míng yì jì yǒu，fú yì jiāng zhī zhǐ，zhī zhǐ suǒ yǐ bú dài。pì dào zhī zài tiān xià，yóu chuān gǔ zhī yú jiāng hǎi。
第五十九课 小 鲜
治大国若烹小鲜，以道莅天下。其鬼不神，非其鬼不神，其神不伤人。非其神不伤人，圣人亦不伤人。夫两不相伤，故德交归焉。
dì wǔ shí jiǔ kè xiǎo xiān
zhì dà guó ruò pēng xiǎo xiān，yǐ dào lì tiān xià。qí guǐ bù shén，fēi qí guǐ bù shén，qí shén bù shāng rén。fēi qí shén bù shāng rén，shèng rén yì bù shāng rén 。fú liǎng bù xiāng shāng，gù dé jiāo guī yān。
第六十课 有 知
使我介然有知，行於大道。唯施是畏，大道甚夷，而民好径。朝甚除，服文彩，带利剑，厌饮食，财货有余，是谓盗夸。盗夸非道也哉。
dì liù shí kè yǒu zhī
shǐ wǒ jiè rán yǒu zhī，xíng yú dà dào。wéi shī shì wèi，dà dào shèn yí，ér mín hào jìng。zhāo shèn chú，fú wén cǎi，dài lì jiàn，yàn yǐn shí，cái huò yǒu yú，shì wèi dào kuā。dào kuā fēi dào yě zāi！
第六十一课 常 德
知其雄，守其雌，为天下溪。为天下溪，常德不离，复归于婴儿。知其白，守其黑，为天下式。为天下式，常德不忒，复归于无极。知其荣，守其辱，为天下谷。为天下谷，常德乃足，复归于朴。朴散则为器，圣人用之，则为官长，故大制无割。
dì liù shí yī kè cháng dé
zhī qí xióng，shǒu qí cí，wéi tiān xià xī。wéi tiān xià xī，cháng dé bù lí，fù guī yú yīng ér。zhī qí bái，shǒu qí hēi，wéi tiān xià shì。wéi tiān xià shì，cháng dé bú tè，fù guī yú wú jí。zhī qí róng，shǒu qí rǔ，wéi tiān xià gǔ。wéi tiān xià gǔ，cháng dé nǎi zú，fù guī yú pǔ。pǔ sàn zé wéi qì，shèng rén yòng zhī，zé wéi guān zhǎng，gù dà zhì wú gē。
第六十二课 生 一
道生一，一生二，二生三，三生万物。万物负阴而抱阳，冲气以为和。人之所恶，唯孤寡不谷，而侯王以为称。故物或损之而益，或益之而损。人之所教，我亦教之。强梁者不得其死，吾将以为教父。
dì liù shí èr kè shēng yī
dào shēng yī，yī shēng èr，èr shēng sān，sān shēng wàn wù。wàn wù fù yīn ér bào yáng，chōng qì yǐ wéi hé。rén zhī suǒ wù，wéi gū guǎ bù gǔ，ér hóu wáng yǐ wéi chēng。gù wù huò sǔn zhī ér yì，huò yì zhī ér sǔn。rén zhī suǒ jiào，wǒ yì jiào zhī。qiáng liáng zhě bù dé qí sǐ，wú jiāng yǐ wéi jiào fù。
第六十三课 混 成
有物混成，先天地生，寂兮寞兮，独立不改，周行而不殆。可以为天下母，吾不知其名，字之曰道。强为之名曰大，大曰逝，逝曰远，远曰反。故道大，天大，地大，王亦大。域中有四大，而王居其一焉。人法地，地法天，天法道，道法自然。
dì liù shí sān kè hùn chéng
yǒu wù hùn chéng，xiān tiān dì shēng，jì xī mò xī，dú lì bù gǎi，zhōu xíng ér bú dài。kě yǐ wéi tiān xià mǔ，wú bù zhī qí míng，zì zhī yuē dào。qiǎng wéi zhī míng yuē dà，dà yuē shì，shì yuē yuǎn，yuǎn yuē fǎn。gù dào dà，tiān dà，dì dà，wáng yì dà。yù zhōng yǒu sì dà，ér wáng jū qí yī yān。rén fǎ dì，dì fǎ tiān，tiān fǎ dào，dào fǎ zì rán。
第六十四课 反 者
反者，道之动。弱者，道之用。天下万物生於有，有生於无。
dì liù shí sì kè fǎn zhě
fǎn zhě，dào zhī dòng。ruò zhě，dào zhī yòng。tiān xià wàn wù shēng yú yǒu，yǒu shēng yú wú。
第六十五课 孔 德
孔德之容，唯道是从。道之为物，唯恍唯惚。惚兮恍兮，其中有象。恍兮惚兮，其中有物。窈兮冥兮，其中有精。其精甚真，其中有信。自古及今，其名不去，以说众甫。吾何以知众甫之然哉？以此。
dì liù shí wǔ kè kǒng dé
kǒng dé zhī róng，wéi dào shì cóng。dào zhī wéi wù，wéi huǎng wéi hū。hū xī huǎng xī，qí zhōng yǒu xiàng。huǎng xī hū xī，qí zhōng yǒu wù。yǎo xī míng xī，qí zhōng yǒu jīng。qí jīng shèn zhēn，qí zhōng yǒu xìn。zì gǔ jí jīn，qí míng bú qù，yǐ yuè zhòng fǔ。wú hé yǐ zhī zhòng fǔ zhī rán zāi？yǐ cǐ。
第六十六课 道 冲
道冲而用之，或不盈。渊兮似万物之宗。挫其锐，解其纷，和其光，同其尘，湛兮似或存。吾不知其谁之子，象帝之先。
dì liù shí liù kè dào chōng
dào chōng ér yòng zhī，huò bù yíng。yuān xī sì wàn wù zhī zōng。cuò qí ruì，jiě qí fēn，hé qí guāng，tóng qí chén，zhàn xī sì huò cún。wú bù zhī qí shuí zhī zǐ，xiàng dì zhī xiān。
第六十七课 不 见
视之不见，名曰夷。听之不闻，名曰希。搏之不得，名曰微。此三者，不可致诘，故混而为一。其上不皦，其下不昧，绳绳不可名，复归于无物。是谓无状之状，无物之象，是谓惚恍。迎之不见其首，随之不见其后。执古之道，以御今之有，能知古始，是谓道纪。
dì liù shí qī kè bú jiàn
shì zhī bú jiàn，míng yuē yí。tīng zhī bù wén，míng yuē xī。bó zhī bù dé，míng yuē wēi。cǐ sān zhě，bù kě zhì jié，gù hùn ér wéi yī。qí shàng bù jiǎo，qí xià bú mèi，shéng shéng bù kě míng，fù guī yú wú wù。shì wèi wú zhuàng zhī zhuàng，wú wù zhī xiàng，shì wèi hū huǎng。yíng zhī bú jiàn qí shǒu，suí zhī bú jiàn qí hòu。zhí gǔ zhī dào，yǐ yù jīn zhī yǒu，néng zhī gǔ shǐ，shì wèi dào jì。
第六十八课 有 始
天下有始，以为天下母。既得其母，以知其子。既知其子，复守其母，没身不殆。塞其悦，闭其门，终身不勤。开其悦，济其事，终身不救。见小曰明，守柔曰强。用其光，复归其明，无遗身殃，是谓习常。
dì liù shí bā kè yǒu shǐ
tiān xià yǒu shǐ，yǐ wéi tiān xià mǔ。jì dé qí mǔ，yǐ zhī qí zǐ。jì zhī qí zǐ，fù shǒu qí mǔ，mò shēn bú dài。sè qí yuè，bì qí mén，zhōng shēn bù qín。kāi qí yuè，jì qí shì，zhōng shēn bú jiù。jiàn xiǎo yuē míng，shǒu róu yuē qiáng。yòng qí guāng，fù guī qí míng，wú yí shēn yāng，shì wèi xí cháng。
第六十九课 谷 神
谷神不死，是谓玄牝。玄牝之门，是谓天地之根绵绵若存。用之不勤。
dì liù shí jiǔ kè gǔ shén
gǔ shén bù sǐ，shì wèi xuán pìn。xuán pìn zhī mén，shì wèi tiān dì zhī gēn mián mián ruò cún。yòng zhī bù qín。
第七十课 一 毂
三十辐共一毂，当其无，有车之用。埏埴以为器，当其无，有器之用。凿户牖以为室，当其无，有室之用。故有之以为利，无之以为用。
dì qī shí kè yī gǔ
sān shí fú gòng yī gǔ，dāng qí wú，yǒu chē zhī yòng。shān zhí yǐ wéi qì，dāng qí wú，yǒu qì zhī yòng。záo hù yǒu yǐ wéi shì，dāng qí wú，yǒu shì zhī yòng。gù yǒu zhī yǐ wéi lì，wú zhī yǐ wéi yòng。
第七十一课 微 妙
古之善为士者，微妙玄通，深不可识。夫唯不可识，故强为之容。豫焉若冬涉川，犹兮若畏四邻，俨兮其若容，涣兮若冰之将释，敦兮其若朴，旷兮其若谷，混兮其若浊。孰能浊以静之徐清，孰能安以动之徐生。保此道者，不欲盈，夫唯不盈，故能蔽不新成。
dì qī shí yī kè wēi miào
gǔ zhī shàn wéi shì zhě，wēi miào xuán tōng，shēn bù kě shí。fú wéi bù kě shí，gù qiǎng wéi zhī róng。yù yān ruò dōng shè chuān，yóu xī ruò wèi sì lín，yǎn xī qí ruò róng，huàn xī ruò bīng zhī jiāng shì，dūn xī qí ruò pǔ， kuàng xī qí ruò gǔ，hùn xī qí ruò zhuó。shú néng zhuó yǐ jìng zhī xú qīng，shú néng ān yǐ dòng zhī xú shēng。bǎo cǐ dào zhě，bú yù yíng，fú wéi bù yíng，gù néng bì bù xīng chéng。
第七十二课 生 之
道生之，德畜之，物形之，势成之，是以万物莫不尊道而贵德。道之尊，德之贵，夫莫之命，而常自然。故道生之，德畜之。长之育之，亭之毒之，养之覆之。生而不有，为而不恃，长而不宰，是谓玄德。
dì qī shí èr kè shēng zhī
dào shēng zhī，dé xù zhī，wù xíng zhī，shì chéng zhī，shì yǐ wàn wù mò bù zūn dào ér guì dé。dào zhī zūn，dé zhī guì，fú mò zhī mìng，ér cháng zì rán。gù dào shēng zhī，dé xù zhī。zhǎng zhī yù zhī，tíng zhī dú zhī，yǎng zhī fù zhī，shēng ér bù yǒu，wéi ér bú shì，zhǎng ér bù zǎi，shì wèi xuán dé。
第七十三课 绝 圣
绝圣弃智，民利百倍。绝仁弃义，民复孝慈。绝巧弃利，盗贼无有。此三者，以为文不足，故令有所属。见素抱朴，少私寡欲。
dì qī shí sān kè jué shèng
jué shèng qì zhì，mín lì bǎi bèi。jué rén qì yì， mín fù xiào cí。jué qiǎo qì lì，dào zéi wú yǒu。cǐ sān zhě，yǐ wéi wén bù zú，gù lìng yǒu suǒ shǔ。jiàn sù bào pǔ，shǎo sī guǎ yù。
第七十四课 自 然
希言自然。故飘风不终朝，骤雨不终日，孰为此者，天地。天地尚不能久，而况於人乎。故从事於道者，道者同於道，德者同於德，失者同於失。同於道者，道亦乐得之。同於德者，德亦乐得之。同於失者，失亦乐得之。信不足焉，有不信焉。
dì qī shí sì kè zì rán
xī yán zì rán。gù piāo fēng bù zhōng zhāo，zhòu yǔ bù zhōng rì，shú wéi cǐ zhě，tiān dì。tiān dì shàng bù néng jiǔ，ér kuàng yú rén hū。gù cóng shì yú dào zhě，dào zhě tóng yú dào，dé zhě tóng yú dé，shī zhě tóng yú shī。tóng yú dào zhě，dào yì lè dé zhī。tóng yú dé zhě，dé yì lè dé zhī。tóng yú shī zhě，shī yì lè dé zhī。xìn bù zú yān，yǒu bú xìn yān。
第七十五课 易 知
吾言甚易知，甚易行。天下莫能知，莫能行。言有宗，事有君。夫唯无知，是以不我知。知我者稀，则我者贵。是以圣人被褐怀玉。
dì qī shí wǔ kè yì zhī
wú yán shèn yì zhī，shèn yì xíng。tiān xià mò néng zhī，mò néng xíng。yán yǒu zōng，shì yǒu jūn。fú wéi wú zhī，shì yǐ bù wǒ zhī。zhī wǒ zhě xī，zé wǒ zhě guì。shì yǐ shèng rén pī hè huái yù。
第七十六课 大 怨
和大怨，必有余怨，安可以为善。是以圣人执左契，而不责於人。有德司契，无德司彻。天道无亲，常与善人。
dì qī shí liù kè dà yuàn
hé dà yuàn，bì yǒu yú yuàn，ān kě yǐ wéi shàn。shì yǐ shèng rén zhí zuǒ qì，ér bù zé yú rén。yǒu dé sī qì，wú dé sī chè。tiān dào wú qīn，cháng yǔ shàn rén。
第七十七课 得 一
昔之得一者，天得一以清，地得一以宁，神得一以灵，谷得一以盈，万物得一以生，侯王得一以为天下正。其致之，天无以清将恐裂，地无以宁将恐发，神无以灵将恐歇，谷无以盈将恐竭，万物无以生将恐灭，侯王无以高贵将恐蹶。故贵以贱为本，高以下为基。是以侯王自谓孤寡不谷，此其以贱为本耶。非乎？故致数舆无舆，不欲琭琭如玉，珞珞如石。
dì qī shí qī kè dé yī
xī zhī dé yī zhě，tiān dé yī yǐ qīng，dì dé yī yǐ níng，shén dé yī yǐ líng，gǔ dé yī yǐ yíng，wàn wù dé yī yǐ shēng，hóu wáng dé yī yǐ wéi tiān xià zhèng。qí zhì zhī，tiān wú yǐ qīng jiāng kǒng liè，dì wú yǐ níng jiāng kǒng fā，shén wú yǐ líng jiāng kǒng xiē，gǔ wú yǐ yíng jiāng kǒng jié，wàn wù wú yǐ shēng jiāng kǒng miè，hóu wáng wú yǐ gāo guì jiāng kǒng jué。gù guì yǐ jiàn wéi běn，gāo yǐ xià wéi jī。shì yǐ hóu wáng zì wèi gū guǎ bù gǔ，cǐ qí yǐ jiàn wéi běn yé。fēi hū？gù zhì shù yú wú yú，bù yù lù lù rú yù，luò luò rú shí。
第七十八课 道 废
大道废，有仁义。智慧出，有大伪。六亲不和，有孝慈。国家昏乱，有忠臣。
dì qī shí bā kè dào fèi
dà dào fèi，yǒu rén yì。zhì huì chū，yǒu dà wěi。liù qīn bù hé，yǒu xiào cí。guó jiā hūn luàn， yǒu zhōng chén。
第七十九课 知 人
知人者智，自知者明，胜人者有力，自胜者强，知足者富，强行者有志，不失其所者久，死而不亡者寿。
dì qī shí jiǔ kè zhī rén
zhī rén zhě zhì，zì zhī zhě míng，shèng rén zhě yǒu lì，zì shèng zhě qiáng，zhī zú zhě fù，qiáng xíng zhě yǒu zhì，bù shī qí suǒ zhě jiǔ，sǐ ér bù wáng zhě shòu。
第八十课 虚 极
致虚极，守静笃。万物并作，吾以观其复。凡物芸芸，各复归其根，归根曰静，是谓复命。复命曰常，知常曰明。不知常妄作，凶。知常容，容乃公，公乃王，王乃天，天乃道，道乃久，没身不殆。
dì bā shí kè xū jí
zhì xū jí，shǒu jìng dǔ。wàn wù bìng zuò，wú yǐ guān qí fù。fán wù yún yún，gè fù guī qí gēn，guī gēn yuē jìng，shì wèi fù mìng。fù mìng yuē cháng，zhī cháng yuē míng。bù zhī cháng wàng zuò，xiōng。zhī cháng róng，róng nǎi gōng，gōng nǎi wáng，wáng nǎi tiān，tiān nǎi dào，dào nǎi jiǔ，mò shēn bú dài。
第八十一课 载 营
载营魄抱一，能无离乎。专气致柔，能婴儿乎。涤除玄览，能无疵乎。爱民治国，能无以知乎。天门开阖，能为雌乎。明白四达，能无以为乎。生之，畜之，生而不有，为而不恃，长而不宰，是谓玄德。
dì bā shí yī kè zài yíng
zài yíng pò bào yī，néng wú lí hū。zhuān qì zhì róu，néng yīng ér hū。dí chú xuán lǎn，néng wú cī hū。ài mín zhì guó，néng wú yǐ zhī hū。tiān mén kāi hé，néng wéi cí hū。míng bái sì dá，néng wú yǐ wéi hū。shēng zhī，xù zhī，shēng ér bù yǒu，wéi ér bú shì，zhǎng ér bù zǎi，shì wèi xuán dé。
